Bacaklarımızda değişik boyutta ve şekilde varis vardır. Varislerin tedavi gerektirip gerektirmediği ve hangi tür tedavi gerektirdiği türlere göre değişir. Burada bacağınızda olan damarlara bakarak hangi tür varisiniz olduğu söyleyebilir ve buna göre tedavi gerekip gerekmediği ve ne tür tedavi gerektiğini anlayabilirsiniz.
Bacaklarımızda 3 çeşit varis vardır:
1. Kılcal damar ya da kılcal varis
Bunlara örümcek ağrı damarları da denir. Bir kısmı çalı gibi, bir kısmı örümcek ağı gibidir. Bunlar saç kılı kadar ince olan genellikle kırmızı renkte bazen mor damarlardır. Kılcal damar toplumda çok yaygındır. Neredeyse her iki kişinin birinde vardır. Onları sorun yapan yerleşimi ve az ya da çok olmasıdır. Bacaklarda çok yaygın olunca görünümü rahatsızlık verebilir. Kılcal damarlar bacakta küçük bir alanda birkaç tane olabileceği gibi her iki bacakta çok yaygın da olabilir. İlk çıkarken ki buna damar çatlaması deniyor (aslında kılcal damarın oluşmasıdır) sızlama oluşturabilir. Çıktıktan sonra biraz kaşınma oluşturabilir. Ama genellikle hiç yakınma oluşturmaz. Görüntüsü kişiyi rahatsız eder. Özellikle bayanlar için daha rahatsızlık vericidir.
Kılcal varis tedavisi: Beslenme, varis çorabı, varis ilaçları ya da kremleri hiçbir varisi yok etmez. Bu tedaviler büyük varislerde insanların yakınmalarını azaltabilir ya da rahatlatabilir. Kılcal varisler tedavi gerektiren bir sağlık sorunu değildir. İnsana herhangi bir zarar vermez. Kılcal varis yayılabilir ama büyük varise dönüşmez. Bu nedenle tedavi edilmezse size herhangi ir zarar vermez. Kozmetik yani görüntü olarak sizi rahatsız ederse tedavisi de oldukça kolaydır.
Kılcal damar varislerinin tedavisinde 2 yöntem vardır:
- Deriden yapılan lazer (ya da radyofrekans) yöntemi.
İnce kalem gibi bir lazer ile kılcal damarlar giderilir. - Skleroterapi
Lazere göre daha etkilidir. Çok ince iğnelerle damarlara girilip bu damarları kurutacak bir ilaç verilmesidir.
Tedavi kılcal varisin yoğunluğuna göre bir ya da birkaç seans olabilir. Bu damarların tününün geçmesi gerekmez. Belirgin şekilde azaldığında sizi mutlu edebilir ve ek tedavi gerekmez. Tedavi sonrası tekrar çok sorulan bir sorudur. Bu tedaviler kılcal damar oluşumunu engellemez. O nedenle bünyeye bağlı olarak eğer tekrar çıkma eğilimi varsa kılca damarlar tekrar çıkacaktır. Eğilim yoksa çıkmayacaktır. İğneler çok incedir ve genellikle ağrı yapmaz. Sivrisinek ısırığı olarak tanımlanır. Ama kılcal damar çok yoğunsa bir tedavide yüzden fazla iğne girimi olabilir. Biz hastanemizde genel olarak her hastaya damardan ağrı kesici ya da rahatlatıcı ilaçlar uygulanır. Buna sedasyon ve analjezi denir. Böylece tedavi tamamen ağrısızdır.
2. Orta boy varisler (retiküler ya da ağ yapısında olan varis)
Bu damarlar da hastalık olan varis türüne girmez. Parmağımız ile ellediğimizde ciltten az miktarda çıkıntı yapan, genellikle koyu yeşil, çapları 2-3 mm olan kıvrıntılı, ağ ya da yumak şeklinde damarlardır. Tek tek ya da topluluk halinde bulunabilir. Kılcal damarlar gibi genellikle görüntüleri nedeniyle tedavi gerektirebilir. Bunlar da hastalık grubuna girmez. Orta boy varisler genellikle bir ya da daha fazla tedavi seansıyla tamamen giderilebilir.
Tekrarlama ihtimali yok denecek kadar azdır.
Retiküler damar tedavisi
En iyi tedavi köpük skleroterapi ya da köpük tedavisidir. İğne ile damarlara girilerek tek tek her birine damarı kurutacak ya da kapatacak ilaç verilmesidir. Kılcal damarlarda kullanılan skleroterapi yönteminin çok benzeridir. Kılcal damarda ilacın sıvı ya da köpük hali kullanılabilir. Orta boy damarlarda genellikle köpük hali kullanılır. Tedavi etkinliği kılcal damara göre daha iyidir. Ama yine de tek seansta tedavi edilen tüm varisler kaybolmaz. Küçük bir kısmı mutlaka kalır. Ek tedavi gerektirebilir. Ya da azalma sizi mutlu ederse ek tedavi ihtiyacı olmayabilir. Tedavi çok az ağrı yapabilir. Hastanemizde tüm hastalara damardan ağrı kesici ve rahatlatıcı ilaçlar uygulanır ve tedavi tamamen ağrısızdır.
3. Büyük varis (variköz ven = varisleşmiş toplardamar)
Büyük varisler ya da variköz venler gerçek hastalık grubuna girer. Ciltten bariz çıkıntı yapan, parmak kalınlığına ulaşan varislerdir. Genellikle bacakta safen damarı denen büyük bir damarın kapak yetmezliğine bağlı gelişir. Bu nedenle büyük varisimiz varsa mutlaka önceden bir renkli Ultrason inceleme yaptırmamız gerekir. Yoksa tedavi eksik ya da yanlış olabilir. Renkli ultrason mutlaka ayakta yapılmalıdır. Ultrasonda genellikle ya bacak önündeki büyük safen damarında ya da bacak arkasındaki küçük safen damarında kapak yetmezliği ortaya çıkar.
Büyük varisler hastalıktır ve bacaklarda ağrı, yorgunluk, ağırlık hissi, yanma, huzursuzluk, gece krampları kaşıntı gibi yakınmalar oluşturur. Varisler çok büyürse pıhtı oluşabilir. Bu da 2-3 haftalık ağrılı bir süreç oluşturur. Varisten kanama genellikle çok uzun yıllar varisi olan buna bağlı deri incelmesi yaşayan insanlarda olur ama seyrektir. Seyrek olarak ayakta ülser ya da yara yapar. Bu varisler yukarıda bahsedilen sorunlardan birini yaratıyorsa tedavi olmakta büyük faysa var.
Büyük varis tedavisi: Bu web sitesinin diğer sayfalarında bu konu geniş olarak anlatılmıştır. Kısaca öncelikle ultrason ile kapak yetmezliği tanısı konan büyük damarın (safen toplardamarı) lazer, radyofrekans ya da yapışkan gibi bir yöntemle kapatılması gerekir. Bu şekilde varislerin tekrar çıkması engellenmiş olur. Aynı anda görünene varislere de çoğunlukla köpük tedavisi yapılır ancak flebektomi denen minik bir cerrahi yöntemle bunların çıkarılması da mümkündür. Büyük varislerde varislere kaynaklık eden bir damar vardır ve bu damarı kapattığımızda tekrar oluşması son derece zordur.
Büyük varis tedavisi (damar içi lazer, radyofrekans ve yapışkan gibi ameliyatsız tedavi yöntemleri ve skleroterapi yani köpük tedavisi damardan ağrı kesiciler ve sakinleştirici ilaçlarla yapılır ve tamamen ağrısızdır. Bu işlem narkoz yani genel anestezi değildir çok daha emniyetli bir yöntemdir. Ama gerektiğinde tüm işlem boyunca uyumanızı da sağlar.
Bazı insanlarda büyük varis, orta boy varis ve kılcal damarlar aynı anda olabilir. Bu durumda öncelikle büyük varisler için ayakta renkli Doppler ultrason inceleme yapılmalıdır. Büyük damar sorunu ile birlikte hem büyük varisler hem orta boy ve kılcal varisler aynı anda tedavi edilebilir.