Torakal aort anevrizması nedir?
Torakal aort anevrizması torakal yani göğüs kafesi içinde ana atardamarda (aort) oluşan balonlaşmadır. Torakal aort vücuttaki en büyük atardamar olduğu için (çapı yaklaşık 3.5 cm) balonlaşması son derece önemlidir.
Torakal aort anevrizması neden önemlidir?
Anevrizma yani genişleme belli bir seviyeye gelince yırtılma ihtimali olur. Buradaki balonlaşmanın yırtılması en tehlikeli durumlardan biridir, çünkü kanama olması hastaların büyük çoğunluğunda hastaneye ulaşamadan ölüm ihtimali vardır ve yüksektir.
Ne tür yakınma oluşturur?
Torakal aort anevrizması tek başına büyük sorun yaratmaz. Kanama olmamışsa genellikle damarın büyümesine bağlı komşuluktaki organlara bası yaparak sorun oluşturabilir. Ama genellikle hiç bir yakınma oluşturmaz.
Yırtılması durumunda göğüs ağrısı, nefes darlığı, tansiyon düşmesi ve şok gibi çok ciddi sorunlar oluşturur.
Nasıl tanı koyarız?
Torakal aort anevrizma tanısı koymak kolaydır. Bilgisayarlı tomografi ve MR gibi yöntemlerle göğüs bölgesindeki bu damarın genişlemesi hemen fark edilir. Eğer kanama olmuş ve acilen hastaneye gelmişse tomografi inceleme ile kanamayı görmek mümkündür.
Tedavisi nedir?
Anevrizmalarda tedavi damarın genişlemesine göre yapılır. Her damar için tedavi edilecek boyut (çap) farklılık gösterir. Aort anevrizmalarında çap 5.5 cm olduğunda tedavi gerekir.
Aortanın tüm anevrizmalarında olduğu gibi torakal aort anevrizmasında da tedavi kararı sadece damar çapına bakılarak yapılmaz. Anevrizmanın kontrollerde büyüme hızı, yakınma oluşturması, yırtılması gibi sorunlarda genişliğe bakılmaksızın tedavi gerekebilir.
Abdominal yani karın atardamarında gelişen anevrizma ile tedavisi çok benzerdir. Tedaviye karar verildiğinde iki tedavi yöntemi vardır. Ameliyat ve anjiyografi ile tedavi.
Aort anevrizmalarında standart tedavi yöntemi ameliyatla bu damarın değiştirilmesidir. Son 20 yılda gelişen ve gittikçe yaygınlaşan girişimsel tedavi işlemleri aort anevrizmaları için de geçerlidir. BU hastaların büyük bir kısmında ameliyat olmaksızın anjiyografi ile tedavi mümkündür. Bu yöntemde normal anjiyografi gibidir ancak damara girim deliği ve yerleştirilen stentler diğer damar stentlerine göre çok daha büyüktür. Kullanılan stentler normal stentlerden farklı olarak özel bir kumaş ile kaplıdır ve çok daha geniştir. Kullanılan kaplı stentlerin çapı normal damar çapı olan 3-4 cm civarındadır. Bazı merkezlerde damara girim için kasıkta küçük bir ameliyat yapılabilir. Ancak merkezimizde özel damara kapama cihazları kullanıldığı için bu küçük ameliyata dahi gerek yoktur. Tedavide amaç damarın genişlemiş bölgesine kaplı stentler konarak genişlemiş bölgeyi devre dışı bırakmak ve damarın yırtılmasını engellemektir.
Bu stentler cerrahın ameliyatla yerleştirdiği yapay damarlara benzer. Sadece ameliyatsız da yerleştirilebilmesi mümkündür. En önemli avantajı işlemin kolay olması , daha kısa sürmesi, işlemden sonra yatış süresinin kısa ve işleme bağlı risklerin daha az olmasıdır.
Ancak aort anevrizmalarında kaplı stent yerleştirilmesi ile yapılan bu tedavi her hasta için mümkün olmayabilir. Sadece anatomik yapısı uygun olan hastalarda mümkündür.
Anjiyo ile tedavinin ameliyat agöre avantajları nelerdir?
Tüm aort anevrizmalarında anjiyo ile tedavi ameliyata göre daha kolaydır. Vücutta kesi izi olmaz.
Anjiyo ile tedavide en önemli risk olan ölüm riski ameliyata torakal aort anevrimzlarında oldukça yüksektir. Anjiyo tedavisinin en öenmli avantajı ölüm riskinin daha az olmasıdır.
Abdominal aort anevrimzsında narkoz kullanılmasa da torakal aort anevrimzlarında seyrek de olsa narkoz gerekebilir. Ancak biz genel anesteziyi olabildiğne az kullanmaya ve hastalara ek risk oluşturmamaya çalışıyoruz. Özellikle astım, bronşit gibi KOAH yapan bir hastalık varsa genel anestezi gerekliliği artar.
Anjiyo tedavisi daha kısa sürer. Tedavi süresi genellikle 1 ile 2 saattir.
Hastanede kalma süresi daha kısadır. Abdominal aort anevrimzlarında olduğu gibi işlemden bir gün önce hastaya yatış yapılır. İşlemden bir gün sonra taburcu edilir.
Normal hayata dönme süresi daha kısadır. Eve döndekten sonra normal aktivitelerinizi bir iki gün içinde yapabilirsiniz.
Torakal aortanın stentgreft greft ile tedavisi (TEVAR) nasıl yapılır?
Tedavi basamakları hem aort anevrimzası hem de aort diseksiyonunun anjiyo ile tedavisine çok benzer.
- Hastanın tomografisi değerlendirilir ve anevrizma ölçümleri yapılır. Herkese göre farklı ölçümde stent greft gerekir.
- Stent greftin gelmesi en fazla bir gün alır. Acil durumlarda bir kaçsaat içinde stentgreft gelebilir.
- Hasta işlemden bir gün önce yatırılır. Muayenesi yapılır, kardiyoloji ve anestezi bölümlerinde değerlendirilir.
- İşlem normal bir anjiyo gibidir. İşlem sırasında genel anestezi vermeden uyumanızı ve işlemin ağrısız geçmesini anestezi bölümü uzmanlarımız sağlar.
- İşlem sonrası 1 saat kadar anjiyo sonrası bakım ünitesinde, sonrasında bir kaç saat ya da o gün yoğun bakımda takip ederiz. O gün akşam ya da bir gün sonra normal servise alırız.
- Kontroller yapıldıktan sonra herhangi bir sorun yoksa tedaviden bir gün sonra taburcu ederiz.
- Torakal aortanın anjiyo ile tedavisine TEVAR işlemi adı verilir (Toracic Endovascular
- Aneurysm Repair = Torakal anevrimzanın damar içi yolla onarımı)